HAZIRLAYAN: ÖMER AYDIN “Aşık Üzeyi’in torunu”

Aşık Üzeyir 1770 yılında Posof’un eski adıyla Hevat yeni adıyla Aşıküzeyir köyünde dünyaya geldi.

Aşık Üzeyir bade içen şairlerimizdendir. “ Aşıklar rüyalarında sevgililerin veya yaşlı bir pir’in elinden aşk şerbeti içerek aşık olurlar. O aşk şerbeti aşıklaraın halk ozanı olmasını sağlar.” Üzeyir 14 yaşındayken çayıra su bağlamaya gittiği sırada kanalın içinde bir elme bulur bu elmadan ısırır. Bu olay üzerine bir ağırlığın çökmesine neden olur, eve gelir ve bayılır. Bir gün sonra kendisine geldiğinde rüyasında “Hüsnü’ye” aşık olduğunu tanrı tarafından ona aşıklık yeteneği verildiğini söyler. O gece Hüsnü de Üzeyire aşık olmuştur. Üzeyir büyüdükçe içinde yanan ateşte büyümektedir. Nihayet Hüsnü’yü istemeye karar verirler ama, Hüsnü’nün yengesi Kara Gelin “çok sert, şerrinden bütün köy halkı korkar ve ona saygı gösterirmiş” Hüsnü’yü Üzeyire verme taraftarı değildir Hüsnü’yü topal kardeşine düşünmektedir. Kara Gelinde Kobliyanlıymış. Kara gelin Hüsnü’yü kardeşine verir. Üzeyir bu acıya dayanamaz ve Batum’a gider. Buradan gemiye bilet alarak İstanbul’a geçer. Burada dolaşırken padişahın adamları Üzeyir’e rastlar ve Üzeyir’i saraya götürürler. Padişah 1. Selim’dir. Padişah Aşık Üzeyir’i gelen Rum aşığının karşısına hasım olarak çıkartır. Üzeyir Rum aşığını yenilgiye uğratır. Aşık Üzeyir padişahın yanında üç sene kaldıktan sonra sıla hasreti burn memlekitine dönmek için padişahtan izin ister . padişah üzeyire ilk başta izin vermez ama gönlü yumuşar Üzeyir’e izin verir.

Aile durumu fakir olan Aşık Üzeyir kendine mahlas olarak “Fakıri” mahlasını alır. Aşık üzeyir’in 1850 civarında dünya hayatında kavuşamadığı aşığı Hüsnü’ye ahıret hayatında kavuşur.

Rüyasında “Bade” içtikten sonra söylediği şiir.

RÜYAY-I ALEM

Rüyay-ı Alem de bir pir ihtiyar

Göründü gözüme ayan bu gece

Uzattı elime verdi bir kadeh

İşte aşk kahrına dayan bu gece

--------------------------------------------------------------------------------

O pirden tezimle kadehi aldım

Getirip ağzıma içip de kandım

Karşımda Hüsnü’nün resmini gördüm

Dediler aşk kahruna dayan bu gece

--------------------------------------------------------------------------------

Deki kadir gılam tanısam piri

Bilmiş ol mahlasın oldu Fakıri

Daha görmeden kaybettim yari

Gitti gözden oldu nihan bu gece.

--------------------------------------------------------------------------------

Ders alıp okudumilmi hikmetten

İptide Allah’ın vasfını gördüm

Zihnim agah oldu benim kudretten

Elifte Muhammet ismini gördüm

--------------------------------------------------------------------------------

Fakıri durmadan tersini yazar

İsmi simyasını sıraya dizer

Bütün ervahları eyledim nazar

Evliya embiyanın cismini gördüm.

“ Sevdiği kız olan Hüsnü’ye yazdığı şiir.”

İNTİZAR

Yarattı da mevlam seni mi övdü

O güzelliğin beni yaktı yandırdı

Sanarsın buraya bir güneş doğdu

Bu nas-i alemi ziyalandırdı

--------------------------------------------------------------------------------

Sevgim ruhumdadır ezelden beri

Gözüme hurisin kalbime peri

Daima benden ayrı tuttu o yari

Zalim eza edip cezalandırdı

--------------------------------------------------------------------------------

Gemim vardı benim vurdu karaya

Mevlam merhem etsin bizim yaraya

Girdi engel oldu diken araya

Candan sevdiğimi fena kandırdı

--------------------------------------------------------------------------------

Kahpe felek nedir verdiğin ceza

Neden garez ettin kastin ne bize

Bu fakir intizar ediyor size

Divane edip mecnuna döndürdü.